ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ ΜΕΝΙΟΥΔΑΚΗΣ

Ο  πρωτοχορευτής Παρασκευάς  Μενιουδάκης, γεννήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 1934, στο χωριό Κάτω Βαλσαμόνερο του Δήμου Νικηφόρου Φωκά, του Νομού Ρεθύμνου. Μεγάλωσε  στη γενέτειρα του  και ασχολήθηκε με την γεωργία και την κτηνοτροφία, μιας και  η Γερμανοκατοχή, τον πρόλαβε  στην Ε΄τάξη του Δημοτικού σχολείου  και δεν του επέτρεψε  να σπουδάσει. Κατάφερε όμως να γίνει σπουδαίος  εμπειροτέχνης ραδιοτεχνίτης. Η κουμπαριά του  με τον Λευτέρη Γαγάνη, που ήταν ο μεγαλύτερος έμπορος ηλεκτρικών ηχητικών συσκευών και μουσικών δίσκων της εποχής εκείνης στο Ρέθυμνο, του επέτρεπε να έχει άμεση επαφή και γνώση, της Κρητικής μουσικής και δισκογραφίας.
Με το χορό άρχισε να «φλερτάρει» από την ηλικία των 14 χρονών. Ήταν ψηλός, καστανόξανθος, σεμνός, αξιοπρεπής  με μια χαρακτηριστική αντρίκια κορμοστασιά,  ιδανικός σωματότυπος  χορευτή. Μια «αρχόντισσα» στον χώρο της Παράδοσης, η κα Ιωάννα Βαλαρή Πρόεδρος του Λυκείου Ελληνίδων Ρεθύμνου, του οποίου ήταν χορευτής τον περιγράφει σαν ένα χαρούμενο και εύθυμο άνθρωπο, πολύ αγαπητό ευγενικό, ανάλαφρο χορευτή που δεν δημιουργούσε ποτέ παρεξηγήσεις. – Ήταν,  καταλήγει μαζί με τον δάσκαλό του, τον Σταμάτη Παπαδάκη  από την στόφα εκείνη των χορευτών, που δεν ξανασυνάντησα  μέχρι σήμερα.

Ο χαρακτήρας του τον έκανε αγαπητό σε όλους και σε συνδυασμό με το  μοναδικό ήθος του, έκανε εύκολα φίλους. – Ο Παρασκευάς χόρευε για να εκφραστεί και όχι για να επιδειχτεί! Λέει εύστοχα, ένας από του αμέτρητους φίλους του. Το χορευτικό πρότυπο του, ήταν ο περίφημος Σπηλιανός Πρωτοχορευτής, Σταμάτης Παπαδάκης και που κατά γενική ομολογία υπήρξε ο διάδοχός του.

Τα χορευτικά τους βήματα με τον Σταμάτη, συναντήθηκαν γύρω στο 1958  όπου και γνωρίστηκαν και από τότε, έγιναν ένα για πάντα. Η βαριά ευθύνη του ονόματος του δασκάλου του, ήταν για τον Παρασκευά ένα στοίχημα, που έπρεπε να κερδίσει, και το κέρδισε. Ο Σταμάτης είχε βάλει πολύ ψηλά τον πήχη της τέχνης του Κρητικού χορού. Αν και μαθητής ενός «γίγαντα» της Κρητικής χορευτικής παράδοσης κατάφερε και ξεχώρισε δίνοντας μια εντελώς δική του πινελιά στη τέχνη του χορού, ένα δικό του στυλ και ύφος, μια διαφορετική χορευτική σφραγίδα, με εμφανείς όμως, τις στέρεες και γερές βάσεις της «σχολής» του μεγάλου του Δάσκαλου.

Σίγουρα, η θητεία του δίπλα στον Σταμάτη, ήταν μια εμπειρία ζωής μια μεγάλη παρακαταθήκη, προίκα και κληρονομιά. Όμως, αν δεν ήταν γεννημένος χορευτής δεν θα έγραφε τη δική του ιστορία στον Κρητικό χορό. Φυσικά και ο Σταμάτης δεν τον επέλεξε τυχαία σαν το «αστάρι του». Με την σύζυγο τη Χρυσούλα Πανταλού, δημιούργησαν μια αξιόλογη οικογένεια και απέχτησαν δυο παιδιά που υπεραγαπούσε, τον Σήφη  και τον Μαρίνο. Σε φίλους του, είχε εμπιστευθεί, πως αν τα δυο αγόρια του  είχαν γεννηθεί κορίτσια, θα τα ονόμαζε Ελλάδα και Κρήτη, πράγμα που μαρτυρεί την μεγάλη του αγάπη  για τον τόπο του και την Πατρίδα του. Το 1967 δημιούργησε  δικό του δισκοπωλείο στο Ρέθυμνο στην οδό Καστρινογιαννάκη  και αργότερα το 1976 – 1980 στο Ηράκλειο, στη Στοά της Πλατείας Δασκαλογιάννη.

Ο Παρασκευάς χόρευε με την ομάδα του  Λυκείου Ελληνίδων Ρεθύμνου αλλά και όποτε του ζητήθηκε, χόρεψε και με την θρυλική χορευτική ομάδα  της Ιστορικής  και Λαογραφικής  εταιρείας  Ρεθύμνου (ΙΛΕΡ). Φυσικά ένας πρωτοχορευτής του επιπέδου του Παρασκευά δεν θα μπορούσε να αφήσει ασυγκίνητο τον Παγκρήτιο Όμιλο Βρακοφόρων των Χανίων , που συγκέντρωνε  την αφρόκρεμα της παραδοσιακής χορευτικής Κρητικής Σκηνής την εποχή εκείνη. Έτσι, το  1969 χόρεψε και αυτός, σαν Πρωτοχορευτής του Παγκρητίου Ομίλου Βρακοφόρων στην ταινία, «Η Νεράιδα και το Παλικάρι», δίπλα στην  Αλίκη Βουγιουκλάκη και τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ, πράγμα που αποδεικνύει  την καταξίωσή του, σαν χορευτή.

Τα ταξίδια του σε κάθε γωνιά της Ελλάδας ήταν πάρα πολλά.  Όμως στο εξωτερικό είχαν άλλη βαρύτητα, μιας και διαφήμιζε την χορευτική παράδοση της Κρήτης, και της Ελλάδας   σε Ισπανία, Ιταλία, Γερμανία, Γαλλία, Κύπρο Ισραήλ κ.α.  Δεν θαμπώθηκε από τη πρόταση της αείμνηστης Δώρας Στράτου να ενταχθεί μόνιμα στη περίφημη  παραδοσιακή χορευτική ομάδα   της όταν για πρώτη φορά είχε χορέψει με το Λύκειο Ελληνίδων Ρεθύμνου σε Πανελλήνιο Φεστιβάλ Παραδοσιακών χορευτικών Συλλόγων στην Αθήνα .

Το πάθος του να προσφέρει από κάθε μετερίζι  στον Κρητικό παραδοσιακό  χορό, το εκφράζει με το να θητεύσει  αντιπρόεδρος του Μουσικοχορευτικού Συλλόγου,  οι “Σταυραετοί της Κρήτης” στο Ρέθυμνο. Το 1983 αποφασίζει να διδάξει τη τέχνη του χορού στην οδό Γοβατζιδάκη και το κάνει με μεγάλη επιτυχία για τρία χρόνια μέχρι το 1986. Η κοινωνική αποδοχή και η εκτίμηση που είχε από τους συγχωριανούς  του, αποδείχτηκε  και με την ανάδειξή του ,σαν πρόεδρος  της Κοινότητας του χωριού του, από το 1986-1991. Έτσι σταματάει τη χοροδιδασκαλία και ασχολείται με τα προβλήματα του χωριού του.

Ο μεγάλος δάσκαλος της Κρητικής μουσικής Θανάσης Σκορδαλός  λέει χαρακτηριστικά για τον Παρασκευά, στην τηλεοπτική εκπομπή “Κρητικά θέματα”του Γιώργου Νταγάκη, που ήταν αφιερωμένη στον Παρασκευά: – Όταν τον  έβλεπες  ντυμένο με τη Κρητική φορεσιά να χορεύει, έλεγες Θεέ μου δώσ΄ μου άλλα δυο μάθια, να τονε κοιτάζω!

O Παρασκευάς υπήρξε από τους γνησιότερους εκφραστές της χορευτικής μας παράδοσης , τιμώντας το Ρέθυμνο και την  Κρήτη. Η συνεισφορά του στο Λαικό μας πολιτισμό, κομμάτι του οποίου είναι και η τέχνη του  παραδοσιακού χορού, ήταν τεράστια. Στο πάνθεον των μεγάλων χορευτών της Κρήτης  ο Παρασκευάς έχει κατακτήσει με το σπαθί  του,  μια από τις πρώτες θέσεις. Ο πρόωρος χαμός του “αητού του Κάτω Βαλσαμόνερου” στις 18 Δεκεμβρίου 1991, ήταν μια μεγάλη απώλεια για τον Κρητικό παραδοσιακό χορό.

Τώρα πια στα ουράνια χοροστάσια, παρέα με τα στραταρίσματα του Σταμάτη και της δοξαριές του Σκορδαλού, 

τα ζάλα τους  σταματημό  δε θά ‘χουν, γλεντίζωντας παρέες τους παλιές, με αιώνια διάρκεια.

(Το άρθρο είναι του Μανόλη Τζιράκη από το site kritikiparadosi.gr)

Ηχητικό ντοκουμέντο για τον Παρασκευά και τις τελευταίες του παρέες.